Σπίλος Επιπεφυκότα
Ο σπίλος επιπεφυκότα είναι ένα συχνό μελαγχρωστικό μόρφωμα στην επιφάνεια (στο λευκό) του ματιού. Μερικές φορές ονομάζεται και ελιά ή φακίδα του ματιού και είναι παρόμοιος με μια ελιά ή φακίδα στο δέρμα σας.
Ο σπίλος επιπεφυκότα αποτελείται από μελανοκύτταρα, τα οποία παράγουν μελανίνη. Η μελανίνη είναι η χρωστική που χρωματίζει τα μαλλιά, το δέρμα και τα μάτια μας. Γενικά, τα μελανοκύτταρα κατανέμονται ομοιόμορφα σε ολόκληρη την επιφάνεια του σώματός μας. Μερικές φορές, όμως, τα κύτταρα αυτά μπορεί να συσσωρευτούν σε συγκεκριμένα σημεία και να σχηματίσουν σπίλους.
Σπίλος Επιπεφυκότα με Εμφανή Κυστική Αλλοίωση
Αμελανωτικός Σπίλος Επιπεφυκότα
Η κλασική κλινική εμφάνιση σπίλου επιπεφυκότα είναι μία επίπεδη ή ελαφρώς ανυψωμένη μελαγχρωστική αλλοίωση με κύστεις, η οποία υπάρχει εκ γενετής και συνήθως πρωτοπαρατηρείται κατά την παιδική ή την εφηβική ηλικία. Κάποιοι σπίλοι είναι αμελανωτικοί (έχουν δηλαδή ένα ροζ/κόκκινο χρώμα αντί για καφετί) και μπορεί να μεγαλώσουν ή να αλλάξουν χρώμα στην εφηβεία και την εγκυμοσύνη λόγω των ορμονικών αλλαγών. Η αύξηση όμως μεγέθους ή η αλλοίωση χρώματος σε ενήλικα είναι ανησυχητική για εξέλιξη σε μελάνωμα, όπως είναι και η εμφάνιση σπίλων μετά την παιδική ή εφηβική ηλικία.
Αμελανωτικός Σπίλος Επιπεφυκότα με Χαρακτηριστικές Κύστεις στην Οπτική Τομογραφία Συνοχής (OCT) Προσθίου Ημιμορίου
Όλοι οι ασθενείς με σπίλους στον επιπεφυκότα πρέπει να αποφεύγουν την συστηματική έκθεση στον ήλιο και να φορούν γυαλιά ηλίου και καπέλο.
Η διάγνωση σπίλου επιπεφυκότα γίνεται μετά από πλήρη οφθαλμολογική εξέταση. Η οφθαλμίατρος Δρ. Παλιούρα μπορεί να χρειαστεί να διενεργήσει και οπτική τομογραφία συνοχής προσθίου ημιμορίου για την απεικόνιση πιθανών κύστεων που μπορεί να φέρει ο σπίλος.
Η αντιμετώπιση του σπίλου επιπεφυκότα είναι η τακτική παρακολούθηση και φωτογράφισή του διότι, όπως ένας σπίλος στο δέρμα, μπορεί να εξελιχθεί σε μελάνωμα. Αν παρατηρηθεί οποιαδήποτε αλλαγή στο μέγεθος ή το χρώμα του η χειρουργός Δρ. Παλιούρα θα συστήσει χειρουργική αφαίρεση με μεγάλα όρια, κρυοπηξία και χρήση αμνιακής μεμβράνης και ιστικής κόλλας. Ορισμένες φορές η αφαίρεση σπίλου επιπεφυκότα μπορεί να γίνει και για αισθητικούς λόγους αν το επιθυμεί ο/η ασθενής.
Σπίλος Επιπεφυκότα με Μικρές Κυστικές Αλλοιώσεις
Σπίλος Επιπεφυκότα στην Περιοχή του Έσω Κανθού
Η πιο συχνή θέση σπίλων επιπεφυκότα είναι ο επιβολβικός επιπεφυκότας (72%) στη μεσοβλεφάρια σχισμή, η περιοχή δηλαδή του λευκού του ματιού που εκτίθεται στον ήλιο, ενώ περίπου 26% των σπίλων εντοπίζονται και στον έσω κανθό (στην περιοχή των ματιών που βρίσκεται κοντά στη μύτη). Είναι σπάνιο να εμφανιστεί σπίλος επιπεφυκότα στο εσωτερικό των βλεφάρων και για το λόγο αυτό οποιαδήποτε τέτοιου είδους μελάνωση πρέπει να αφαιρείται.
Σπίλος του Ότα
Οι ασθενείς με Σπίλο του Ότα έχουν αυξημένες ποσότητες μελανίνης (χρωστική) και κυττάρων που παράγουν μελανίνη (μελανοκύτταρα) μέσα και γύρω από τα μάτια τους. Αυξημένη χρωστική παρατηρείται στον εσωτερικό αγγειακό χιτώνα που ονομάζεται ραγοειδής (και περιλαμβάνει τον χοριοειδή, το ακτινωτό σώμα και την ίριδα), στο λευκό των ματιών (σκληρός χιτώνα) και στα βλέφαρα.
Ασθενής με Σπίλο του Ότα και Διάχυτη Χρωστική στα Βλέφαρα και τον Σκληρό Χιτώνα
Οι ασθενείς με Σπίλο του Ότα έχει αποδειχθεί ότι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για την εμφάνιση μελανώματος χοριοειδούς, περίπου 4% πιθανότητα κατά την διάρκεια της ζωής τους. Έχουν επίσης και μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης γλαυκώματος. Για τον λόγο αυτό συστήνεται η εξέτασή τους με βυθοσκόπηση και μέτρηση ενδοφθάλμιας πίεσης τουλάχιστον σε ετήσια βάση.
Δημοσιεύσεις, Ομιλίες και Εργασίες της Δρ. Παλιούρα σχετικά με τις Μελαγχρωστικές Αλλοιώσεις Επιπεφυκότα
- Palioura, S. (2017) Etiopathogenesis and Diagnosis of Ocular Surface Tumors. Yale Department of Ophthalmology Resident Rounds, New Haven, CT, USA.
- Παλιούρα, Σ. (2017) Όγκοι Επιπεφυκότα: Διάγνωση και Αντιμετώπιση. Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική Νοσοκομείου Αθηνών «Γ. Γεννηματάς», Αθήνα.
- Palioura, S. (2017) Etiopathogenesis and Diagnosis of Ocular Surface Tumors. The 8th EuCornea Congress of the European Society of Cornea and Ocular Surface Disease Specialists, Lisbon, Portugal.
- Παλιούρα, Σ. (2018) Ετήσια Ανασκόπηση Κερατοειδούς 2018. Ετήσιο Συνέδριο Best of the American Academy of Ophthalmology 2018, Αθήνα.
- Παλιούρα, Σ. (2018) Διάγνωση και Αντιμετώπιση Όγκων Επιπεφυκότα. Τμήμα Οπτικής και Οπτομετρίας Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, Αθήνα.
- Παλιούρα, Σ. (2019) Μελαγχρωστική στον Επιπεφυκότα: Πότε ανησυχούμε; Αντιπαραθέσεις στην Οφθαλμολογία 2019, Θεσσαλονίκη.
- Παλιούρα, Σ. (2019) Διάγνωση και Αντιμετώπιση Όγκων Οφθαλμικής Επιφάνειας. Οφθαλμολογική Κλινική Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Λάρισα.
- Palioura, S. (2020) Conjunctival Pigmented Lesions. The Argentinian Council of Ophthalmology Webinar on "New Frontiers in Ocular Oncology", Buenos Aires, Argentina.