Μεταμόσχευση Κερατοειδούς
Ο κερατοειδής είναι ο διαυγής πρόσθιος χιτώνας του ματιού, ο οποίος μαζί με τον φακό βοηθά στην εστίαση του φωτός στο μάτι. Αποτελείται από στοιβάδες κυττάρων, τα οποία συνεργάζονται για την προστασία των ματιών και την εξασφάλιση καθαρής όρασης.
Ο κερατοειδής αποτελείται από 5 στοιβάδες:
- Το επιθήλιο, που είναι η εξωτερική προστατευτική στοιβάδα («η επιδερμίδα») του κερατοειδούς.
- Η μεμβράνη του Bowman
- Το στρώμα, που είναι η παχύτερη στοιβάδα του κερατοειδούς. Αποτελείται από νερό, ίνες κολλαγόνου και άλλο συνδετικό ιστό, ο οποίος ενισχύει τον κερατοειδή και τον καθιστά εύκαμπτο και διαυγή.
- Η δεσκεμέτειος μεμβράνη ή μεμβράνη του Descemet
- Το ενδοθήλιο, που είναι η εσωτερική στοιβάδα του κερατοειδούς. Αποτελείται από κύτταρα που λειτουργούν σαν αντλίες και απομακρύνουν την οποιαδήποτε περίσσεια νερού από το στρώμα του κερατοειδούς, συντελώντας έτσι στην διαύγειά του.
Η καλή όραση απαιτεί έναν κερατοειδή διαυγή, ομαλό και υγιή. Ουλές, αλλοιώσεις και οίδημα στον κερατοειδή δεν επιτρέπουν την καλή εστίαση του φωτός, οπότε και η όραση γίνεται θολή ή νεφελώδης. Σε αυτές τις περιπτώσεις συστήνεται μεταμόσχευση κερατοειδούς (ή αλλιώς κερατοπλαστική), δηλαδή αντικατάσταση του παθολογικού κερατοειδούς από καθαρό υγιή κερατοειδή δότη.
Δωρητές (δότες) κερατοειδούς είναι εκείνοι που επιλέγουν να δωρίσουν τους κερατοειδείς τους μετά θάνατο προς όφελος συνανθρώπων τους που χρειάζονται μεταμόσχευση κερατοειδούς για να ανακτήσουν την όρασή τους. Ο δότης εξετάζεται προσεκτικά για πολλές λοιμώξεις και ασθένειες, όπως η ηπατίτιδα, η σύφιλη και το AIDS. Όλοι οι κερατοειδείς δωρητών που χρησιμοποιεί η Δρ. Παλιούρα εξετάζονται προσεκτικά για την καταλληλότητά τους από Τράπεζες Οφθαλμών στις ΗΠΑ, των οποίων η λειτουργία ελέγχεται διαρκώς από το Υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ.
Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι μεταμόσχευσης κερατοειδούς. Σε ορισμένες περιπτώσεις αντικαθίστανται μόνο η πρόσθια και η μεσαία στοιβάδα του κερατοειδούς (π.χ. Deep Anterior Lamellar Keratoplasty ή DALK), ενώ σε άλλες περιπτώσεις γίνεται αντικατάσταση μόνο της εσωτερικής στοιβάδας του κερατοειδούς (π.χ. Descemet Stripping Automated Endothelial Keratoplasty ή DSAEK Descemet Membrane Endothelial Keratoplasty ή DMEK). Μερικές φορές, ολόκληρος ο κερατοειδής πρέπει να αντικατασταθεί (διαμπερής κερατοπλαστική).
Δυστροφία Κερατοειδούς τύπου Schnyder
Θόλωση Κερατοειδούς λόγω Χρόνιου Οιδήματος μετά από Χειρουργείο Καταρράκτη
Συχνά αίτια που οδηγούν σε μεταμόσχευση κερατοειδούς είναι:
- Κερατόκωνος, όταν δηλαδή ο κερατοειδής έχει σχήμα κώνου και όχι θόλου.
- Δυστροφίες του στρώματος του κερατοειδούς (π.χ. Avellino, Schnyder).
- Οίδημα κερατοειδούς λόγω δυστροφίας ενδοθηλίου Fuchs ή φυσαλιδώδους κερατόπαθειας μετά από επέμβαση καταρράκτη, γλαυκώματος ή υαλοειδεκτομής.
- Λοιμώξεις ή τραυματισμοί που προκαλούν σημαντικές ουλές στο στρώμα του κερατοειδούς.
- Προηγούμενη χειρουργική επέμβαση στο μάτι που είχε ως αποτέλεσμα την δυσλειτουργία ή τον τραυματισμό του κερατοειδούς.
Μεταμόσχευση Κερατοειδούς Ολικού Πάχους ή Διαμπερής Κερατοπλαστική
Ολόκληρος ο κερατοειδής μπορεί να χρειαστεί να αντικατασταθεί εάν έχουν υποστεί αλλοιώσεις τόσο η εξωτερική όσο και η εσωτερική στοιβάδα του. Αυτό ονομάζεται διαμπερής κερατοπλαστική ή μεταμόσχευση κερατοειδούς ολικού πάχους. Ο κερατοειδής του ασθενούς αφαιρείται και, στη συνέχεια, ο καθαρός κερατοειδής του δότη τοποθετείται στη θέση του.
Θόλωση Κερατοειδούς μετά από Σοβαρή Μυκητιασική Κερατίτιδα
Οι πιο συχνές ενδείξεις για την διαμπερή κερατοπλαστική είναι ουλές στον κερατοειδή (π.χ. μετά από έλκος κερατοειδούς ή μετά από τραύμα), οι δυστροφίες κερατοειδούς, ο κερατόκωνος, το χρόνιο οίδημα κερατοειδούς (φυσαλιδώδης κερατοπάθεια) που έχει δημιουργήσει ουλές στο στρώμα του κερατοειδούς και το επαναληπτικό μόσχευμα (όταν δηλαδή το πρώτο μόσχευμα ήταν διαμπερές και έχει απορριφθεί ή δυσλειτουργεί). Σε περιπτώσεις έλκους κερατοειδούς το οποίο δεν ανταποκρίνεται στην φαρμακευτική αγωγή μπορεί να διεξαχθεί θεραπευτική διαμπερής κερατοπλαστική.
Η πιο σοβαρή επιπλοκή κατά την διάρκεια της επέμβασης είναι η αιμορραγία χοριοειδούς, η οποία μπορεί να οδηγήσει και σε ολική απώλεια όρασης. Μετεγχειρητικά, το γλαύκωμα είναι αρκετά συχνό μετά από διαμπερή μεταμόσχευση κερατοειδούς, όπως επίσης και ο αστιγματισμός για την διαχείριση του οποίου συνήθως χρειάζεται ημίσκληρος φακός επαφής. Σπάνια, μπορεί να υπάρξει λοίμωξη σε περιοχή του ράμματος, η οποία αντιμετωπίζεται με τοπική φαρμακευτική αγωγή.
Πρόγνωση: Η διαμπερής κερατοπλαστική έχει μεγαλύτερη περίοδο αποκατάστασης σε σχέση με τις άλλες μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς. Η πλήρης αποκατάσταση της όρασης μετά από διαμπερή κερατοπλαστική μπορεί να χρειαστεί έως και ένα έτος ή περισσότερο. Δυσμενή προγνωστικά στοιχεία για την επιτυχία της μεταμόσχευσης κερατοειδούς ολικού πάχους σε βάθος χρόνου είναι η παρουσία νέων αγγείων (νεοαγγείωση) στο στρώμα του κερατοειδούς, η απουσία αισθητικότητας στον κερατοειδή και η σοβαρή ξηροφθαλμία.
Υπάρχει επίσης υψηλότερος κίνδυνος απόρριψης του μοσχεύματος σε σχέση με άλλους τύπους μεταμόσχευσης κερατοειδούς. Αυτό συμβαίνει όταν το ανοσοποιητικό μας σύστημα επιτεθεί στον νέο ιστό κερατοειδούς του δότη. Παράγοντες κινδύνου για την απόρριψη μεταμόσχευσης κερατοειδούς ολικού πάχους είναι η ύπαρξη νεοαγγείωσης, η μετεγχειρητική λοίμωξη / έλκος κερατοειδούς, τα μοσχεύματα μεγάλου μεγέθους και οι συμφύσεις μεταξύ μοσχεύματος και ίριδας.
Πρόσθια Κερατοπλαστική Μερικού Πάχους ή Πρόσθια Τμηματική Κερατοπλαστική (Deep Anterior Lamellar Keratoplasty/DALK)
Μερικές φορές η πρόσθια και η μεσαία στοιβάδα (το στρώμα) του κερατοειδούς έχουν υποστεί αλλοιώσεις, ενώ η εσωτερική στοιβάδα (το ενδοθήλιο) παραμένει υγιής. Στην περίπτωση αυτή, αφαιρούνται μόνο η πρόσθια και η μεσαία στοιβάδα, ενώ το ενδοθήλιο διατηρείται στη θέση του. Αυτός ο τύπος μεταμόσχευσης ονομάζεται πρόσθια κερατοπλαστική μερικού πάχους, πρόσθια τμηματική κερατοπλαστική ή DALK (Deep Anterior Lamellar Keratoplasty) και χρησιμοποιείται συνήθως για τη θεραπεία προχωρημένου κερατόκωνου και λιγότερο συχνά για την αντιμετώπιση ορισμένων δυστροφιών του κερατοειδούς (π.χ. δυστροφία τύπου Avellino).
Ασθενής με Προχωρημένο Κερατόκωνο
Δυστροφία Κερατοειδούς τύπου Avellino
Τα πλεονεκτήματα της πρόσθιας τμηματικής κερατοπλαστικής έναντι της διαμπερούς κερατοπλαστικής είναι η απουσία ρίσκου αιμορραγίας χοριοειδούς κατά την διάρκεια της επέμβασης και ο μικρότερος κίνδυνος απόρριψης του νέου κερατοειδούς. Είναι όμως τεχνικά πιο δύσκολη και υπάρχει κίνδυνος θόλωσης της επιφάνειας μεταξύ του μοσχεύματος και του ενδοθηλίου του κερατοειδούς με αποτέλεσμα την μείωση της όρασης. Όπως και στην διαμπερή κερατοπλαστική, μπορεί να υπάρξει σημαντικός αστιγματισμός από τα ράμματα για την διαχείριση του οποίου συνήθως χρειάζεται ημίσκληρος φακός επαφής. Και εδώ μπορεί να υπάρξει λοίμωξη σε περιοχή ράμματος, η οποία αντιμετωπίζεται με τοπική φαρμακευτική αγωγή.
Πρόγνωση: Γενικά, ο χρόνος επούλωσης μετά από πρόσθια τμηματική κερατοπλαστική είναι μικρότερος απ’ότι μετά από διαμπερή κερατοπλαστική. Δυσμενή προγνωστικά στοιχεία για την επιτυχία της πρόσθιας τμηματικής κερατοπλαστικής σε βάθος χρόνου είναι τα ίδια με την διαμπερή κερατοπλαστική, δηλαδή η παρουσία νέων αγγείων (νεοαγγείωση) στο στρώμα του κερατοειδούς, η απουσία αισθητικότητας στον κερατοειδή και η σοβαρή ξηροφθαλμία.
Παρόλο που ο κίνδυνος απόρριψης πρόσθιας τμηματικής κερατοπλαστικής είναι μικρότερος σε σχέση με την διαμπερή κερατοπλαστική, οι παράγοντες κινδύνου για την απόρριψη της πρόσθιας τμηματικής κερατοπλαστικής είναι οι ίδιοι με την διαμπερή κερατοπλαστική, δηλαδή η ύπαρξη νεοαγγείωσης, η μετεγχειρητική λοίμωξη / έλκος κερατοειδούς και τα μοσχεύματα μεγάλου μεγέθους.
Μεταμόσχευση Ενδοθηλίου ή Ενδοθηλιακή Κερατοπλαστική (Endothelial Keratoplasty)
Σε κάποιες περιπτώσεις, η εσωτερική στοιβάδα του κερατοειδούς, το ενδοθήλιο, έχει υποστεί βλάβη. Τα ενδοθηλιακά κύτταρα λειτουργούν σαν αντλίες που συνέχεια απομακρύνουν νερό από το στρώμα του κερατοειδούς. Δυσλειτουργία του ενδοθηλίου οδηγεί σε συσσώρευση νερού στον κερατοειδή, και άρα οίδημα και θολή όραση. Η ενδοθηλιακή κερατοπλαστική έχει στόχο την αντικατάσταση της στοιβάδας αυτής του κερατοειδούς με υγιή ιστό δότη.
Οι πιο συχνές ενδείξεις για την μεταμόσχευση ενδοθηλίου είναι η δυστροφία ενδοθηλίου Fuchs, η φυσαλιδώδης κερατοπάθεια (το οίδημα δηλαδή του κερατοειδούς μετά από επέμβαση καταρράκτη ή γλαυκώματος) και το επαναληπτικό μόσχευμα, όταν δηλαδή το πρώτο μόσχευμα ήταν είτε διαμπερές είτε ενδοθηλιακό και έχει απορριφθεί ή δυσλειτουργεί. Πιο σπάνιες ενδείξεις είναι το ιριδοκερατοειδικό ενδοθηλιακό σύνδρομο (iridocorneal endothelial syndrome) και το σύνδρομο Axenfeld-Rieger.
Ασθενής με Δυστροφία Ενδοθηλίου Fuchs και Χαρακτηριστικά Guttae στην Κλινική Εξέταση (λευκά βέλη) και στην Απεικόνιση του Ενδοθηλίου (λευκοί αστερίσκοι) με Κατοπτρική Μικροσκοπία (Specular Microscopy)
Υπάρχουν δύο είδη ενδοθηλιακής κερατοπλαστικής και η χειρουργός Δρ. Παλιούρα θα συζητήσει μαζί σας τον τρόπο μεταμόσχευσης που ενδείκνυται για εσάς:
- DSAEK – Descemet Stripping Automated Endothelial Keratoplasty
- DMEK – Descemet Membrane Endothelial Keratoplasty
Και οι δύο επεμβάσεις έχουν στόχο την αφαίρεση των δυσλειτουργικών ενδοθηλιακών κυττάρων και της δεσκεμετείου μεμβράνης μέσω μίας μικρής τομής. Στη θέση τους τοποθετείται στη συνέχεια ο ιστός του δότη και χρειάζονται 2-3 ράμματα για να κλείσει η τομή. Με αυτές τις μεθόδους, μεγάλο μέρος του κερατοειδούς παραμένει άθικτο κι έτσι ο κίνδυνος απόρριψης του νέου ιστού μειώνεται κατά πολύ.
Ασθενής με Σημαντικό Οίδημα Κερατοειδούς λόγω Ιριδοκερατοειδικού Ενδοθηλιακού Συνδρόμου (αριστερά) και Δύο Μήνες Μετά από Μεταμόσχευση Ενδοθηλίου Τύπου Ultra-Τhin DSAEK (δεξιά)
Στη χειρουργική επέμβαση DSAEK, ο ιστός του δότη είναι παχύτερος από τον ιστό δότη που χρησιμοποιείται στη χειρουργική επέμβαση DMEK. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να είναι τεχνικά πιο εύκολη η διαχείριση και μεταμόσχευσή του. Η χειρουργός Δρ. Παλιούρα χρησιμοποιεί την τεχνική ultra-thin DSAEK με την χρήση της συσκευής EndoSerter για την ένθεσή του, η οποία εξασφαλίζει την ατραυματική ένθεση ενός πολύ λεπτού (πάχος 50 μm) ιστού δότη.
Στη χειρουργική επέμβαση DMEK, ο ιστός δότη είναι λεπτός και η μεταμόσχευση μπορεί να είναι τεχνικά πιο δύσκολη. Η αποκατάσταση της όρασης, όμως, είναι ταχύτερη επειδή ο ιστός είναι λεπτότερος. Τέλος, η πιθανότητα αποκόλλησης του μοσχεύματος στην πρώιμη μετεγχειρητική περίοδο είναι μεγαλύτερη σε σχέση με την τεχνική DSΑEK.
Πριν
Μετά
Ασθενής με Θόλωση Κερατοειδούς και Έκκεντρη Κόρη λόγω Συνδρόμου Axenfeld-Rieger και Ύπαρξης Γλαυκωματικής Βαλβίδας και Έξι Μήνες Μετά από Μεταμόσχευση Ενδοθηλίου Τύπου Ultra-Τhin DSAEK (τα λευκά βέλη υποδεικνύουν τα όρια του μοσχεύματος και ο αστερίσκος την άκρη της γλαυκωματικής βαλβίδας).
Το Πάχος του Μοσχεύματος Είναι Μόλις 51 μm σε Απεικόνιση με
Οπτική
Τομογραφία Συνοχής Προσθίου Ημιμορίου.
Στην πρώιμη μετεγχειρητική περίοδο, η πιο συχνή επιπλοκή είναι η αποκόλληση του μοσχεύματος ενδοθηλίου από το κερατοειδικό στρώμα του ασθενούς, η οποία αντιμετωπίζεται με την εισαγωγή αέρα ή αερίου στον πρόσθιο θάλαμο του ματιού για την σταθεροποίηση του μοσχεύματος. Μετέπειτα, η πιο σοβαρή επιπλοκή είναι η λοίμωξη στην επιφάνεια μεταξύ του μοσχεύματος και του κερατοειδικού στρώματος του ασθενούς, η οποία συνήθως απαιτεί αφαίρεση του μοσχεύματος, εγχύσεις αντιβιοτικών στο εσωτερικό του ματιού και κάποιες φορές θεραπευτική κερατοπλαστική ολικού πάχους.
Πρόγνωση: Γενικά, ο χρόνος επούλωσης μετά από ενδοθηλιακή κερατοπλαστική είναι μικρότερος απ’ότι μετά από διαμπερή κερατοπλαστική και από πρόσθια τμηματική κερατοπλαστική. Παρόλο που ο κίνδυνος απόρριψης ενδοθηλιακού μοσχεύματος είναι μικρότερος σε σχέση τόσο με την διαμπερή κερατοπλαστική όσο και με την πρόσθια τμηματική κερατοπλαστική, οι παράγοντες κινδύνου για την απόρριψη της ενδοθηλιακής κερατοπλαστικής είναι περίπου οι ίδιοι με την διαμπερή κερατοπλαστική και την πρόσθια τμηματική κερατοπλαστική, δηλαδή η ύπαρξη νεοαγγείωσης, η μετεγχειρητική λοίμωξη / έλκος κερατοειδούς και οι συμφύσεις μεταξύ μοσχεύματος και ίριδας.
Πριν την Επέμβαση Μεταμόσχευσης Κερατοειδούς
Η οφθαλμίατρος Δρ. Παλιούρα θα μιλήσει μαζί σας αναλυτικά για τη χειρουργική επέμβαση μεταμόσχευσης κερατοειδούς. Θα συζητήσετε γιατί χρειάζεστε αυτή τη χειρουργική επέμβαση, πώς μπορεί να σας βοηθήσει να δείτε καλύτερα και τι μπορείτε να περιμένετε κατά τη διάρκεια και μετά τη χειρουργική επέμβαση.
Όταν αποφασίσετε να προχωρήσετε με την επέμβαση μεταμόσχευσης κερατοειδούς, θα καθοριστεί πιθανή ημερομηνία για τη χειρουργική επέμβαση. Αυτή η ημερομηνία μπορεί να αλλάξει εάν ένας καλός κερατοειδής δότη δεν είναι διαθέσιμος για εσάς την ημέρα αυτή.
Ασθενής με Οίδημα Κερατοειδούς / Φυσαλιδώδη Κερατοπάθεια Μετά από Επέμβαση Καταρράκτη και Ένθεση Γλαυκωματικής Βαλβίδας
Είναι σημαντικό να ενημερώσετε την οφθαλμίατρο για όλα τα φάρμακα που παίρνετε και η ίδια θα σας επιβεβαιώσει εάν μπορείτε να συνεχίσετε να τα παίρνετε πριν από τη χειρουργική επέμβαση. Ίσως χρειαστεί να σταματήσετε να χρησιμοποιείτε αντιπηκτικά αίματος πριν από τη χειρουργική επέμβαση Επίσης, μπορεί να χρειαστεί να επισκεφθείτε τον παθολόγο ή καρδιολόγο σας για επιπλέον εξετάσεις. Αυτό γίνεται ώστε να είμαστε βέβαιοι ότι είστε αρκετά υγιείς για να υποβληθείτε στη χειρουργική επέμβαση μεταμόσχευσης κερατοειδούς.
Μετά τη μεταμόσχευση κερατοειδούς δεν απαιτείται νοσηλεία και ο/η ασθενής επιστρέφει στο σπίτι του μετά το χειρουργείο. Δεν θα είστε σε θέση να οδηγήσετε μετά τη χειρουργική επέμβαση μεταμόσχευσης κερατοειδούς. Θα πρέπει να εξασφαλίσετε ότι κάποιος φίλος ή συγγενής θα σας οδηγήσει στο σπίτι μετά τη χειρουργική επέμβαση.
Την Ημέρα της Μεταμόσχευσης Κερατοειδούς
Κατά τη διάρκεια της επέμβασης μεταμόσχευσης κερατοειδούς θα συμβούν τα εξής:
- Θα σας χορηγηθούν οφθαλμικά κολλύρια στα μάτια και πιθανώς και άλλα φάρμακα από το στόμα που θα σας βοηθήσουν να χαλαρώσετε. Επίσης, θα χρησιμοποιηθεί και ενδοφλέβια αναισθησία (τύπου μέθης) σε συνδυασμό με τοπική αναισθησία ή – πιο σπάνια- γενική αναισθησία, ώστε να μην αισθάνεστε πόνο κατά τη διάρκεια της επέμβασης.
- Η χειρουργός θα τοποθετήσει μία ειδική συσκευή (βλεφαροδιαστολέας) στο μάτι σας για να
το
κρατήσει ανοιχτό. Παρόλο που το μάτι σας θα είναι ανοιχτό, θα βλέπετε ελάχιστα ή και
καθόλου
λόγω της αναισθησίας.
Διεγχειρητική Λήψη κατά την Προσαρμογή των Ραμμάτων στο Τέλος Μεταμόσχευσης Κερατοειδούς Ολικού Πάχους (Διαμπερής Κερατοπλαστική) σε Ασθενή με Προχωρημένο Κερατόκωνο
- Ανάλογα με τον τύπο μεταμόσχευσης που χρειάζεστε η χειρουργός θα προβεί και στις
απαραίτητες
ενέργειες, όπως:
- Στην διαμπερή κερατοπλαστική, η γιατρός θα αφαιρέσει ένα κυκλικό τμήμα του κερατοειδούς σας και θα το αντικαταστήσει ράβοντας στη θέση του ένα ταιριαστό τμήμα του κερατοειδούς του δότη.
- Στην πρόσθια τμηματική κερατοπλαστική (DALK), η γιατρός θα αφαιρέσει μόνο το πρόσθιο τμήμα του κερατοειδούς, ράβοντας στη θέση του τον αντίστοιχο ιστό δότη.
- Στην ενδοθηλιακή κερατοπλαστική, η γιατρός θα αφαιρέσει μόνο την δυσλειτουργική εσωτερική στοιβάδα του κερατοειδούς και θα τοποθετήσει τον αντίστοιχο υγιή ιστό δότη στην οπίσθια επιφάνεια του κερατοειδούς. Στη συνέχεια, θα τοποθετήσει μια φυσαλίδα αέρα η οποία θα ωθήσει αυτή τη νέα στοιβάδα κυττάρων στη θέση της.
Ανάλογα με την περίπτωση, η οφθαλμίατρος Δρ. Παλιούρα μπορεί να επιδιορθώσει κι άλλα προβλήματα στα μάτια σας κατά τη διάρκεια της ίδιας χειρουργικής επέμβασης, όπως είναι ο καταρράκτης.
Στο τέλος της χειρουργικής επέμβασης, η οφθαλμίατρος θα τοποθετήσει ένα προστατευτικό κάλυμμα στο μάτι σας. Μετά την ανάρρωση από την αναισθησία, θα μπορέσετε να πάτε με ασφάλεια στο σπίτι σας. Η οφθαλμίατρος θα σας εξηγήσει τι πρέπει να κάνετε για να φροντίσετε το μάτι σας στο σπίτι μέχρι να σας ξαναδεί την επόμενη ημέρα.
Μετά την Μεταμόσχευση Κερατοειδούς
Την επόμενη ημέρα μετά τη χειρουργική επέμβαση μεταμόσχευσης κερατοειδούς, θα πρέπει να επιστρέψετε στο ιατρείο για τον πρώτο μετεγχειρητικό έλεγχο.
Ανάλογα με τον τύπο της μεταμόσχευσης, μπορεί να χρειαστεί να μείνετε ανάσκελα για λίγες ημέρες μετά την χειρουργική επέμβαση. Αυτό βοηθά τον νέο ιστό του δότη να παραμείνει στη θέση του μετά από μεταμόσχευση ενδοθηλίου. Τα ράμματα από τη χειρουργική επέμβαση θα αφαιρεθούν σταδιακά μέσα στους επόμενους μήνες ανάλογα με τον τύπο της επέμβασης.
Φυσαλίδα Αέρα την 1η Μετεγχειρητική Ημέρα Μετά από Μεταμόσχευση Ενδοθηλίου Ultra-Thin DSAEK σε Ασθενή με Φυσαλιδώδη Κερατοπάθεια
Κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης από τη χειρουργική επέμβαση μεταμόσχευσης κερατοειδούς, θα πρέπει να προσέξετε τα εξής:
- Χρησιμοποιήστε τα οφθαλμικά κολλύρια ακριβώς όπως σας συνταγογραφήθηκαν από την οφθαλμίατρο Δρ. Παλιούρα.
- Μην πιέζετε ή τρίβετε τα μάτια σας.
- Αν χρειαστείτε κάποιο παυσίπονο, ρωτήστε τη γιατρό σας ποιο μπορείτε να πάρετε.
- Φοράτε γυαλιά ή προστατευτικό κάλυμμα για την προστασία των ματιών σας.
- Συζητήστε με την οφθαλμίατρο πότε μπορείτε να επιστρέψετε στην κανονική καθημερινή σας ρουτίνα.
Ανάλογα με τον τύπο της μεταμόσχευσης και το ρυθμό επούλωσης του ματιού σας, μπορεί να χρειαστεί από 1 μήνα έως 1 χρόνο για την αποκατάσταση της όρασής σας.
Πιθανά προβλήματα μετά από μεταμόσχευση κερατοειδούς
Η απόρριψη μεταμοσχευμένων οργάνων συμβαίνει όταν το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού βλέπει τον μεταμοσχευμένο ιστό ως κάτι ξένο και προσπαθεί να το αποβάλει.
Προειδοποιητικά συμπτώματα πιθανής απόρριψης του μοσχεύματος κερατοειδούς είναι:
- Πόνος στο μάτι
- Αυξημένη ευαισθησία στο φως
- Ερυθρότητα του ματιού
- Θολή ή νεφελώδης όραση
Ενημερώστε αμέσως την γιατρό εάν έχετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα ώστε να σας χορηγήσει την κατάλληλη αγωγή που μπορεί να σταματήσει την απόρριψη. Σπάνια η μεταμόσχευση κερατοειδούς μπορεί να προκαλέσει κι άλλα προβλήματα σε βάθος χρόνου, όπως μόλυνση ή γλαύκωμα (δηλ. αυξημένη πίεση του ματιού).
Ακόμη και όταν το νέο μόσχευμα κερατοειδούς λειτουργεί όπως πρέπει, άλλα προβλήματα στα μάτια μπορεί να περιορίσουν την ποιότητα της όρασης. Για παράδειγμα, ο νέος κερατοειδής χιτώνας μπορεί να μην έχει ομαλή καμπυλότητα (το οποίο λέγεται αστιγματισμός). Ή μπορεί να έχετε ήδη ή να αναπτύξετε μια ασθένεια στο βυθό των ματιών όπως είναι η εκφύλιση ωχράς κηλίδας, το γλαύκωμα ή η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, η οποία να περιορίσει την όρασή σας.
Τρίτη Μετεγχειρητική Ημέρα Μετά από Ένθεση Κερατοπρόθεσης σε Ασθενή με Ιστορικό Απόρριψης Πολλαπλών Μοσχευμάτων
Κάποιοι ασθενείς χρειάζονται περισσότερες από μία μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς π.χ. αν η πρώτη μεταμόσχευση απορριφθεί ή υποστεί κάποια μόλυνση. Ωστόσο, μια δεύτερη μεταμόσχευση έχει υψηλότερο ποσοστό απόρριψης από την πρώτη. Μετά την τρίτη μεταμόσχευση κερατοειδούς η πιθανότητα επιτυχίας τέταρτου μοσχεύματος είναι πολύ μικρή. Σε αυτές τις περιπτώσεις η χειρουργός Δρ. Παλιούρα συστήνει την ένθεση κερατοπρόθεσης τύπου Boston, η οποία αποτελεί μία μορφή τεχνητού κερατοειδούς.
Δημοσιεύσεις, Κεφάλαια, Ομιλίες και Εργασίες της Δρ. Παλιούρα σχετικά με τις Μεταμοσχεύσεις Κερατοειδούς
- Palioura, S., Chodosh, J., Pineda, R. (2012) A novel approach to the management of a progressive Descemet's membrane tear in a patient with keratoglobus and acute hydrops. Cornea 32:355-8.
- Palioura, S., Kim, B., Dohlman, C.H., Chodosh, J. (2013) The Boston keratoprosthesis type I in mucous membrane pemphigoid. The New England Ophthalmological Society (NEOS) Annual Meeting, Boston, MA, USA.
- Palioura, S., Kim, B., Dohlman, C.H., Chodosh, J. (2013) The Boston Keratoprosthesis type I in mucous membrane pemphigoid. Cornea 32:956-61.
- Palioura, S., Kim, B., Dohlman, C.H., Chodosh, J. (2013) The Boston keratoprosthesis type I in mucous membrane pemphigoid. Association for Research in Vision and Ophthalmology (ARVO) Annual Meeting, Seattle WA, USA.
- Palioura, S., Chodosh, J. (2013) Keratoprosthesis. In Expert Techniques in Ophthalmic Surgery, eds. Spaeth, G., Ichhpujani, P., and Yanoff, M. JP Medical Publishers, London, UK.
- Palioura, S., Chodosh, J. (2013) Boston Keratoprosthesis Type II: indications, techniques, outcomes, and management. In Keratoprostheses and Artificial Corneas: Fundamentals and Surgical Applications, eds. Cortina, S., de la Cruz, J., Springer Science, Heidelberg, Germany.
- Palioura, S., Chodosh, J., Hart, L., Capaccioli, K., Ginat, D.T., Freitag, S.K. (2014) MRI, CT, and UBM imaging after corneal and cataract surgery. Association for Research in Vision and Ophthalmology (ARVO) Annual Meeting, Orlando, FL, USA.
- Palioura, S., Colby, K. (2014) Outcomes of Descemet Stripping Endothelial Keratoplasty (DSEK) using Eye Bank-prepared pre-loaded grafts. American Academy of Ophthalmology (AAO) Annual Meeting, Chicago, IL, USA.
- Palioura, S., Ginat, D.T., Ashrafzadeh, A., Chodosh, J. (2014) Imaging after cornea surgery. In Post-treatment Imaging of the Orbit, eds. Ginat, D.T., Freitag, S., Springer Science, Heidelberg, Germany.
- Palioura, S., Colby, K. (2014) Outcomes of Descemet Stripping Endothelial Keratoplasty (DSEK) using Eye Bank-prepared pre-loaded grafts. The Aegean Cornea XII Meeting, Santorini, Greece.
- Palioura, S., Chodosh, J., Hart, L., Capaccioli, K., Ginat, D.T., Freitag, S.K. (2014) MRI, CT, and UBM imaging after corneal and cataract surgery. The New England Ophthalmological Society (NEOS) Annual Meeting, Boston, MA, USA.
- Palioura, S., Colby, K. (2015) Outcomes of Descemet Stripping Endothelial Keratoplasty (DSEK) using Eye Bank-prepared pre-loaded grafts. The 33th Annual Congress of European Society of Cataract and Refractive Surgery (ESCRS), Barcelona, Spain.
- Kontadakis, G., Palioura, S., Yoo, S. (2015) Wave-like interface opacities after Descemet stripping automated endothelial keratoplasty: 7 year follow-up. Eye and Contact Lens 43(4):e13-e15.
- Palioura, S., Colby, K. (2015) Outcomes of Descemet Stripping Endothelial Keratoplasty (DSEK) using Eye Bank-prepared pre-loaded grafts. Eye Bank Association of America Annual Meeting (EBAA), Atlanta, GA, USA.
- Palioura, S., Sivaraman, K.R., Sise, A., Batlle, J.F., Miller, D., Amescua, G., Karp, C.L. (2015) Fungal endophthalmitis after Descemet Stripping Automated Endothelilal Keratoplasty due to endogenously infected grafts from the same donor. The 49th Annual Meeting of the Ocular Microbiology and Immunology Group (OMIG), Las Vegas, NV, USA.
- Palioura, S., Colby, K. (2015) Outcomes of Descemet Stripping Endothelial Keratoplasty (DSEK) using Eye Bank-prepared pre-loaded grafts. World Cornea Congress, San Diego, CA, USA.
- Palioura, S., Kim, B., Dohlman, C.H., Chodosh, J. (2015) The Boston keratoprosthesis type I in mucous membrane pemphigoid. The 29th International Congress of the Hellenic Society of Intraocular Implant and Refractive Surgery, Athens, Greece.
- Palioura, S., Sivaraman, K.R., Sise, A., Batlle, J.F., Miller, D., Amescua, G., Karp, C.L. (2015) Fungal endophthalmitis after Descemet Stripping Automated Endothelilal Keratoplasty due to endogenously infected grafts from the same donor. The European Society of Cataract and Refractive Surgery (ESCRS) Winter Meeting, Athens, Greece.
- Palioura, S., Colby, K. (2015) Outcomes of Descemet Stripping Endothelial Keratoplasty (DSEK) using Eye Bank-prepared pre-loaded grafts. The 29th International Congress of the Hellenic Society of Intraocular Implant and Refractive Surgery, Athens, Greece.
- Παλιούρα, Σ. (2016) Κλινική Αξιολόγηση Μοσχευμάτων Κερατοειδούς με Σχισμοειδή Λυχνία. Σεμινάριο Εκπαίδευσης Ανάκτησης και Αξιολόγησης Μοσχευμάτων Κερατοειδούς, ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, Αθήνα.
- Palioura, S., Sivaraman, K.R., Sise, A., Batlle, J.F., Miller, D., Amescua, G., Karp, C.L. (2016) Fungal endophthalmitis after Descemet Stripping Automated Endothelilal Keratoplasty due to endogenously infected grafts from the same donor. The Aegean Cornea XIII Meeting, Chania, Greece.
- Gibbons, A., Palioura, S., Crane, A., Alfonso, E.C. (2016) Ramon Castroviejo does it again! The 34th Annual Congress of the European Society of Cataract and Refractive Surgery (ESCRS), Copenhagen, Denmark.
- Παλιούρα, Σ. (2016) Ο Ρόλος των Ομάδων Συγκομιδής στην Λειτουργία μιας Τράπεζας Οφθαλμών. Σεμινάριο Εκπαίδευσης Ανάκτησης και Αξιολόγησης Μοσχευμάτων Κερατοειδούς, ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, Αθήνα.
- Tsigkos, D., Tzelepi, A., Kopsini, D., Manolakou, D., Konistis, E. Palioura, S. (2017) Awareness and beliefs regarding cornea donation in Greece. The 35th Annual Congress of the European Society of Cataract and Refractive Surgery (ESCRS), Lisbon, Portugal.
- Palioura, S. (2017) Emergency Cornea Cases. The 31st International Congress of the Hellenic Society of Intraocular Implant and Refractive Surgery, Athens, Greece.
- Palioura, S., Colby, K. (2017) Outcomes of Descemet Stripping Endothelial Keratoplasty (DSEK) using Eye Bank-prepared pre-loaded grafts. Cornea 36(1):21-25.
- Tzelepi, A., Tsigkos, D., Kopsini, D., Manolakou, D., Konistis, E., Palioura, S. (2017) Awareness and beliefs regarding cornea donation in Greece. The 31st International Congress of the Hellenic Society of Intraocular Implant and Refractive Surgery, Athens, Greece.
- Tsigkos, D., Tzelepi, A., Kopsini, D., Manolakou, D., Konistis, E., Palioura, S. (2017) Awareness and beliefs regarding cornea donation in Greece. The 50th Annual Congress of the Hellenic Ophthalmological Society, Rhodes, Greece.
- Παλιούρα, Σ. (2017) Αρχές Λειτουργίας Τράπεζας Οφθαλμών και Κερατοειδούς. Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική Νοσοκομείου Αθηνών «Γ. Γεννηματάς», Αθήνα.
- Palioura, S. (2017) Wet Lab Instruction Course: Procurement of Corneoscleral Rims for Residents. The 31st International Congress of the Hellenic Society of Intraocular Implant and Refractive Surgery, Athens, Greece.
- Palioura, S., Relhan, N., Leung, E., Chang, V., Yoo, S.H., Dubovy, S.R., MD, Flynn HW Jr. (2018) Delayed-onset Candida parapsilosis cornea tunnel infection and endophthalmitis after cataract surgery: histopathology and clinical course. American Journal of Ophthalmology Case Reports 11:109-114.
- Palioura, S. (2018) Cornea Imaging Beyond Tomography: Ultrasound Biomicroscopy, Optical Coherence Tomography and Confocal Microscopy. The 32nd International Congress of the Hellenic Society of Intraocular Implant and Refractive Surgery, Athens, Greece.
- Παλιούρα, Σ. (2018) Ετήσια Ανασκόπηση Κερατοειδούς 2018. Ετήσιο Συνέδριο Best of the American Academy of Ophthalmology 2018, Αθήνα.
- Palioura, S., Sivaraman, K., Joag, M., Sise, A., Batlle, J.F. Jr., Miller, D., Espana, E.M., Amescua, G., Yoo, S.H., Galor, A., Karp, C.L. (2018) Fungal endophthalmitis after Descemet Stripping Automated Endothelial Keratoplasty due to endogenously infected grafts from the same donor. Cornea 37(4):515-518.
- Palioura, S., Gibbons, A., Crane, A.M., Alfonso, E.C. (2018) Ramon Castroviejo does it again! Semi-autologous corneal transplantation with simultaneous bilateral surgery. The XIV Aegean Cornea Meeting, Mykonos, Greece.
- Παλιούρα, Σ. (2018) Ανασκόπηση Δημοσιεύσεων Κερατοειδούς και Οφθαλμικής Επιφάνειας 2018. Ετήσιο Οφθαλμόραμα της Ελληνικής Οφθαλμολογικής Εταιρείας, Αθήνα.
- Palioura, S., Relhan, N., Leung, E., Chang, V., Yoo, S.H., Dubovy, S.R., Flynn, H.W. Jr. (2019) Delayed-onset Candida parapsilosis cornea tunnel infection and endophthalmitis after cataract surgery: histopathology and clinical course. The 36th Annual Congress of the European Society of Cataract and Refractive Surgery, Paris, France.
- Παλιούρα, Σ. (2019) Κλινικές Ερωτήσεις στην Οφθαλμολογία. Ετήσιο Συνέδριο της Οφθαλμολογικής Εταιρείας Κεντρικής Ελλάδας, Λάρισα.
- Παλιούρα, Σ., Relhan, N., Leung, E., Chang, V., Yoo, S.H., Dubovy, S.R., Flynn, H.W. Jr. (2019) Χρόνια λοίμωξη κερατοειδικής τομής από Candida parapsilosis και ενδοφθαλμίτιδα μετά από χειρουργική επέμβαση καταρράκτη: ιστοπαθολογική έκθεση και κλινική πορεία. 52ο Πανελλήνιο Οφθαλμολογικό Συνέδριο, Αθήνα.
- Palioura, S., Vingopoulos, F., Likht, N., Piedra, C.M., Dubovy, S.R., Karp, C.L. (2019) Endothelial cell loss in cornea grafts from donors who sustained airbag injury or gunshot wound to the head. The 10th Annual EuCornea Congress, Paris, France.
- Palioura, S., Relhan, N., Leung, E., Chang, V., Yoo, S.H., Dubovy, S.R., Flynn, H.W. Jr. (2019) Delayed-onset Candida parapsilosis cornea tunnel infection and endophthalmitis after cataract surgery: histopathology and clinical course. The XVI Bi-annual Aegean Retina Meeting, Mykonos, Greece.
- Παλιούρα, Σ. (2019) Μεταμοσχεύσεις Κερατοειδούς. Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική Αττικού Νοσοκομείου Αθηνών, Αθήνα.
- Palioura, S., Vingopoulos, F., Likht, N., Piedra, C.M., Dubovy, S.R., Karp, C.L. (2019) Endothelial cell loss in cornea grafts from donors who sustained airbag injury or gunshot wound to the head. The 36th Annual Congress of the European Society of Cataract and Refractive Surgery, Paris, France.
- Tsigkos, D., Tzelepi, A., Kopsini, D., Manolakou, D., Konistis, E., Palioura, S. (2020) Interactive online survey raises awareness about cornea donation. British Medical Journal Open Ophthalmology 4;5(1):e000285. doi: 10.1136/bmjophth-2019-000285.
- Palioura, S. (2020) Ultra-thin DSAEK using the EndoSerter insertion device in a patient with Axenfeld-Rieger syndrome and a pars plana glaucoma tube. The 34th International Congress of the Hellenic Society of Intraocular Implant and Refractive Surgery, Athens, Greece.
- Palioura, S. (2020) Ultra-thin DSAEK using the EndoSerter insertion device in a patient with Axenfeld-Rieger syndrome and a pars plana glaucoma tube. The 53rd Annual Congress of the Hellenic Ophthalmological Society, Thessaloniki, Greece.
- Palioura, S. (2020) Ultra-thin DSAEK using the EndoSerter insertion device in a patient with Axenfeld-Rieger syndrome and a pars plana glaucoma tube. The 38th Annual Congress of the European Society of Cataract and Refractive Surgery, Amsterdam, The Netherlands.
- Palioura, S., Tsiampali, C., Dubovy, S.R., Yoo, S.H. (2021) Endothelial biopsy for the diagnosis and management of culture-negative retrocorneal fungal keratitis with the assistance of OCT imaging. Cornea 40:1193-1196.
- Palioura, S., Vingopoulos, F., Likht, N., Piedra, C.M., Fout-Caraza, E., Dubovy, S.R., Karp, C.L. (2020) Endothelial cell loss in cornea grafts from donors who sustained gunshot wound to the head or airbag deployment in a motor vehicle accident. Cornea doi: 10.1097/ICO.0000000000002563.
- Palioura, S. (2022) Penetrating Keratoplasty Wetlab. The 36th International Congress of the Hellenic Society of Intraocular Implant and Refractive Surgery, Athens, Greece.
- Giachos, I., Angelidis, C.D., Doumazos, S., Tzavara, C., Palioura, S. (2022) Outcomes of combined penetrating keratoplasty and limbal stem cell transplantation: simultaneous versus sequential surgery. The 13th Annual EuCornea Congress, Athens, Greece.
- Tsigkos, D., Palioura, S., Theodorou, C., Gkogkou, K., Zouzoulas, E., Tsigkos, V. (2022) “Blast from the past: AKs to the rescue.” Manual arcuate astigmatic keratotomies for post-keratoplasty very high corneal astigmatism. The 13th Annual EuCornea Congress, Athens, Greece.
- Giachos, I., Angelidis, C.D., Doumazos, S., Tzavara, C., Palioura, S. (2022) Outcomes of combined penetrating keratoplasty and limbal stem cell transplantation: simultaneous versus sequential surgery. The 36th International Congress of the Hellenic Society of Intraocular Implant and Refractive Surgery, Athens, Greece.